Brand in de suikerfabriek Rupe.

De suikerfabriek van J.H. Rupe is in 1824 t "een der voornaamste en meest gegoede raffinadeurs dezer stad" en is gevestigd aan de Keizersgracht 220. Enkele jaren later begint hij zijn bedrijf te verbouwen. 

In november 1830 krijgt de firma J.H. Rupe & Zoon als eerste raffinaderij toestemming om een stoomketel te plaatsen. Zij gebruiken de stoom ‘tot het uitdampen van hunne siroopen, bij eene warmte van 180 graden Fahrenheit, om alzoo tegen buitenlandsche mededinging te wedijveren.’. 

Eind 1833 of in het voorjaar van 1834 reist Rupe met zijn collega Hulshoff, van firma Beuker en Hulshoff, naar Londen om bij een Engelse machinefabrikant nog een bestelling te plaatsen. Elk van de twee raffinadeurs koopt daar eenzelfde installatie. Die van Rupe bestaat uit een “supplement Brunston's stoomketel om suiker te kooken op 165 gr. Fahrenheit en het huis te verwarmen op 70 à 80 gr. en de stooven op 100 gr. en om in werking te brengen een stoommachine van 12 paardenkracht, om de pompen in de raffinaderij in werking te brengen.” Deze machine voert ‘water naar de ketel, beweegt luchtpompen om de kookpannen luchtledig te houden en om het liquor, hetzij suiker of water, naar boven te brengen.’ 

De ene ketel die dit alles van stoom zal voorzien, vervangt 13 open stookplaatsen, nl. 5 pan , 4 stoof  en 4 zoldervuren. Eventuele bezwaren van omwonenden over ernstige rookoverlast zijn daarom, volgens Rupe, ongegrond. Maar op zondag 19 oktober 1845 ontstaat er brand in de suikerfabriek. ’s Ochtends om acht uur slaan de eerste vlammen uit het dak. Er staat weinig wind en de brandweer is er snel bij. Toch brandt de fabriek helemaal af. Een aantal aangrenzende huizen, totaal vier stuks, gaan ook bij de brand in vlammen op. 

De brand is mogelijk een gevolg van brand in de schoorsteen: al een jaar eerder zijn er brandende delen uit de schoorsteen gekomen. De rapporteur van Publieke Werken merkt daarover op, dat Rupe altijd elk groot onderhoud of een afdoende aanpassing van zijn schoorsteen had uitgesteld, omdat hij daarvoor zijn fabriek te lang moet stilleggen. 

Deze fabriek staat tot ongenoegen van veel Amsterdammers gewoon tussen de woonhuizen. Er zijn veel klachten over de fabriek. ‘Gedurende dag en nacht, werk  en rustdagen worden de omgelegen grachten en straten, tot op beduidenden afstand, vervuld met eenen bedwelmenden steenkolendamp, en drong het zwarte stof de woningen binnen. … Een gedurig herhaald gegons, gedreun en gebrom beangstigde de buren.’ De omwonenden zijn altijd bang voor een ramp. 

De klachten van omwonenden zijn de voorgaande jaren al zo veelvuldig geweest dat B&W van Amsterdam geen vergunning meer geven voor wederopbouw van de raffinaderij en komt er dus ruimte vrij voor een nieuwe bestemming. Een ooggetuige schrijft: ‘Een akelig gezigt levert den puinhoop van zoovele Gebouwen op, en het gedruisch der instortende muren, vergezeld door het krakend geraas der brandende balken en de felle vlammen der brandende suiker.’ Twee mannen komen bij de brand om en honderden fabrieksarbeiders zijn hun baan kwijt.